پالپوتومی: در صورتی که ریشه پالپ به واسطه پوسیدگی یا جراحت آسیبی ندیده باشد به این معنی که مشکل تنها در نوک پالپ وجود داشته باشد، دندانپزشک بخشهای سالم آن را باقی گذاشته و تنها بخش آسیب دیده و پوسیدگیهای دندان را برمیدارد. سپس فضایی که ایجاد میشود با مواد درمانی زیست سازگار، پر میشود. به این ترتیب از عفونت ریشه جلوگیری شده و ریشه پالپ تسکین می یابد. در اغلب موارد، تاج ( کراون ) پس از درمان بر روی دندان کشیده میشود. تاج ساختار دندان را تقویت کرده و خطر ترک خوردگی و شکستگی در آینده را کاهش میدهد.
درمان پالپوتومی بسیار تطبیق پذیر است و آن را میتوان به عنوان درمان مستقل در دندان شیری یا دندان دائمی در حال رشد و یا به عنوان مرحله اولیه درمان مجرای ریشه انجام داد.
پالپکتومی: در مورد آسیب یا پوسیدگی شدید دندان، تمامی پالپ دندان ( از جمله مجرای ریشه ) ممکن است تحت تاثیر آسیب قرار گرفته باشند. در چنین شرایطی دندانپزشک باید تمامی پالپ را برداشته و مجرای ریشه را پاکسازی کند و سپس ناحیه را با مواد زیست سازگار پر کند. این کار معمولا به چند جلسه درمانی نیاز دارد.
به طور کلی مواد قابل جذب برای پر کردن دندانهای شیری و مواد غیر قابل جذب برای پر کردن دندانهای دائمی مورد استفاده قرار میگیرند. در هر صورت مرحله نهایی درمان، کشیدن تاج بر روی دندان جهت افزایش مقاومت دندان و پشتیبانی از ساختار دندان است. در صورتی که کودک ترجیح بدهد، تاج را میتوان با پوشش رنگ دندان، پنهان کرد.
در اصطلاحات جراحی، هر وقت بعد از یک واژه، پسوند "ectomy" بیاید، یعنی برداشتن آن ( یا قسمتی از آن ) و وقتی پسوند "otomy" بیاید یعنی برش دادن آن.