از دست رفتن  Eها:
٢ تا ٥ سالگی : چون کودک همکاری نمی کند امکان مدیریت فضا نیست( البته فضا هم زیاد از دست نمی رود )
 ولي وقتي کودک ٥ ساله شد باید فضا نگهدار بگذاریم، در غیر این صورت در ماگزيلا تا ٨ میلی متر و در منديبل تا ٦ میلی متر کاهش فضا. 
*از دست رفتن E پس از رویش کامل و برقراری اکلوژن ٦ که از دست رفتن فضا حداقل است ولی باز از دست رفتن ٢ تا ٣ میلی متر فضا در هر کوادرانت را داریم( هم در فک بالا و هم پایین ). 

از دست رفتن D ها:
٣ تا ٥ سالگی اثر اندک
٥ تا ٧ سالگی: از دست رفتن قوس به دلیل فشار رویش ٦ به E در فک پایین. چون قدام به خلف می آید باز فضا بیشتر از دست می رود.

پس از رویش ٦ ها:
کلا فضای کمتری از دست میرود مخصوصا اگر E هم باشد.

از دست رفتن انسیزورهای شیری قدامی:
١.مندیبل: اگر قبل از تثبیت کانین شیری است: احتمال از دست رفتن فضا
٢.ماگزیلا: پس از به اکلوژن رسیدن کانین شیری ( ٢سالگی ) منجر به کاهش عرض بین کانینی نمی شود.ساپورت اکلوژنی مندیبل هم عرض بین کانینی را حفظ می کند.

*نکته: در طبقه بندی تايپ ٢ ماگزیلا که فضا بین انسیزورها نیست در هر صورت ( حتی پس از رویش کانین شیری  دندان انسیزور شیری  از دست رود )فضا از دست می رود، ولی نوع ١ مقاومت خوبی به تغییرات ابعادی قوس دارد.

مهمترین عارضه افتادن زودرس دندان های انسیزور شیری: رویش تأخیری جایگزین

مهمترین دلیل استفاده از فضانگهدار: زیبایی كه البته اختیاری است.

احتمال مشکل در ادای f و s به دلیل پوزیشن جلوتر زبان در حال استراحت و ایجاد tongue thrust

لینگوال آرچ ثابت( hollywood bridge ) و یا پلاک متحرک به همراه دندان شیری مصنوعی متصل به آنها. والدین از بین این دو روش درمان یکی را در کمال آگاهی انتخاب مى کنند.

بهترین رادیو گرافی بایت وینگ است. هر میلی متر استخوان روی جوانه چهار تا شش ماه تحلیل میرود. اگر بیش از دوسوم ریشه دایمی هم تشکیل شده با کشیدن دندان رویش دندان جایگزین تسریع ميشود. در كل بیشترین میزان از دست رفتن فضا هم در شش ماه اول است. اگر اکلوژن همان سمت در دندان های شش کلاس دو باشد گذاشتن فضا نگه دار بیشتر معنی پیدا میکند.

چهار علت جایگزینی انسیزورها شیری از دست رفته: 

1- حفظ فضا: چون فضاهای تکاملی بین دندان های شیری قدامی وجود دارد دندان ها به سمت این فضاها مهاجرت نمی کنند.
2- بهبود جویدن: اگر 4 تا انسیزور فک بالا را به دلیل پوسیدگی از دست داده اند مشکل تغذیه ای وجود ندارد و اگر رژیم غذایی کودک مناسب باشد کودک رشد طبیعی خواهد داشت.
3- تکامل تکلم: اگر کودک تعدادی از دندان هایش را در سنین خیلی پایین و قبل از شروع یادگیری صحبت کردن از دست بدهد ممکن است تکلم تغییر یابد یا تأخیر پیدا کند. در ضمن بسیاری از صداها از تمامی زبان به سمت لینگوال انیزورهای فک بالا ایجاد می شود. اما اگر کودک مهارت تکلم را از قبل دارد، از دست رفتن یک انسیزور اهمیت خاصی ندارد.
4- زیبایی: هنگامی انجام می شود که والدین بخواهند.
درمان های پیشنهادی: لینگوال آرچ ثابت و یا پلاک متحرک به همراه دندان شیری مصنوعی متصل به آنها. والدین از بین این دو روش درمان یکی را در کمال آگاهی انتخاب کنند.

از دست رفتن کانین شیری:
در اثر تروما یا پوسیدگی به ندرت کانین شیری از دست می رود و هنوز در مورد از دست رفتن فضای آن در صورت عدم گذاشتن فضانگهدار تردید وجود دارد.
درمان فضا نگهدار بندولوپ یا پلاک متحرک ( در صورت  همکاری بیمار ) و اگر لترال دائمی در حال رویش بود باید تعویض شود. چون لترال دائمی نسبت به لترال شیری فضای بیشتری نیاز دارد و با فضا نگهدار تداخل ایجاد می کند. 

اگر فضانگهدار برای فک بالا استفاده نشود هنگام رویش دندان های انسیزور دائمی میدلاین منحرف می شود و در فک پایین نیز حرکت لینگوالی انسیزورها نیز علاوه شیفت میدلاین رخ می دهد. اگر دندان های قدامی پایین رویش یافته است، لینگوال آرچ برای جلوگیری از شیفت میدلاین مناسب است.

فضا نگهدارهای خلفی:
دردندان های شیری عمدتاً معطوف به جایگزینی مولرهای شیری است.
فضا در خلف به علت پوسیدگی، کشیدن دندان و یا انکیلوز از دست می رود که مهاجرت به صورت مزیالی و اکلوزالی قدامی ها و یا دیستالی و اکلوزالی خلفی ها است ( دوطرفه ) البته در فک پایین حرکت قدام به خلف بیشتر است.

*نگهداری فضا با یک ترمیم خوب شروع می شود ( چرا که تماس های ایده آل بین دندانی را باعث می شود )
گاهی وسعت پوسیدگی آنقدر زیاد است که ترمیم ایده آل دندان غیرممکن است ( از دست رفتن اجتناب ناپذیر فضا )
تا جای ممکن دندان را حتی در شرایط پوسیدگی شدید درمان و ترمیم کنید که در این صورت از بهترین فضا نگه دار نیز مناسب تر است چرا که در جویدن کارایی دارد، دندان اندازه مناسب پیدا کرده است و سریع تر نیز خواهد افتاد.

ملاحظات پس از جایگذاری فضانگهدار:
1- تأخیر رویش دندان دائمی جانشین و لذا شاید نیاز به جایگزینی اپلاینس در طول زمان باشد.
2- احتمال ریزش دندان های پايه اپلاینس با دندان های در حال رویش، احتمال پوسیدگی و دکلسیفیکاسیون دندان های پایه اپلاینس

اپلاینس تراپی:
1- بندولوپ
2- لینگوال آرچ 
3- دیستال شو
4- پلاک تحرك

بندولوپ: 

رایج ترین وسیله ای است که زمانی که یک دندان از دست رفته برای حفظ فضا مورد استفاده قرار میگیرد. در این مورد بصورت معمول یک بند روی دندان خلفی قرار میگیرد و قالب از دندان همراه با بند گرفته میشود. سپس قالب و بند با هم به لابراتوار فرستاده میشود.قالب گرفته شده با حفظ موقعیت دقیق بند در آلژینات به لابراتوار ارسال میشود.

موارد کاربرد بند ولوپ :
1_ از دست دادن یکطرفه مولر شیری پیش یا پس از رویش مولر اول است
2- از دست دادن مولر شیری قبل از رویش اینسیزورهای دائمی
- از دست رفتن D قبل از رویش 6
- از دست رفتن D بعد از رویش 6
- ازدست رفتن دوطرفه D قبل از رویش انسیزورهای دائمی
- از دست رفتن E پس از رویش 6ها.

ساخت آن آسان و ارزان است.
از طرفی باید در نظر داشت بند ولوپ فانكشن اكلوزالي دندان از دست رفته را برنمي گرداند. نياز به مراقبت مداوم و فالوآپ هر 6 ماه یکبار است.

مراحل ساخت:
1- انتخاب بند: به صورت آزمون و خطا. اگر بند به راحتی فیت نشود برای ایجاد فضای بین دو دندان از separator برای10- 7 روز استفاه شود.
2- تنظیم بند با بندیستر و بندپوشر: mm1 زیرمارجینال ریج
3- قالب گیری با تری نیم فک با آلژینات یا کامپاند
4- برداشتن بند یا بند ریموور
5- استفاده از سیم ml36 برای ساخت لوپ ( ساخت لوپ به موازات ریج آلوئولار و mm1 دور از بافت لثه ای و تکیه به دندان کناری ) 
عرض فاسیو لینگوالی لوپ حدود mm8: اجازه رویش دندان دائمی
6- سمان با زینک فسفات یا گلاس آینومر ( دندان خشک و تمیز )
7- فاآلوپ های 6 ماهه براى اينكه ببينيم:
 الف- آيا هنوز بندولوپ سر جای خود کاملاً صحیح و محکم است؟
ب- سمان شسته شده است یا نه؟
ج- آیا دندان پایه محکم است و پابرجا؟

کاربرد دو نوع بندلوپ توضیه نمی شود
الف- Banded Band & Loop : 
1- نیروی shearing سیم را از دندان جدا مي كند و خطر آسپراسیون وجود دارد.
2- تنظیم آن تقریباً غیرممکن است.
ب- Crown & Loop: اگر سیم جدا شد باید روکش جدید گذاشته شود.

بهتر است دندان پایه کراون شود و سپس روی آن بندولوپ سوار شود.

لینگوال آرچ:
در مواردی كه بیش از یک دندان خلفي از دست رفته باشد قابل استفاده است.
( در صورت از دست رفتن دو طرفه فضا )

انواع لينگوال ارچ:

‏Conventional:
در فک پایین اگر انسیزورهاي دائمي رویش یافته باشند ميتوان از اين نوع استفاده كرد( چون در دوره ي شیری جوانه دائمی در لینگوال است نمی توان از اين نوع استفاده کرد )
از دو بند روی مولرهای 6 تشکیل شده که پس از قالبگیری به لابراتوار ارسال میشه و لابراتوار اقدام به ساخت این طرح میکند؛که سیم از پشت دندانهای اینساي عبور میکنه و با آنها در تماس است.

‏Nance arch:
فضا نگهدار نانس چون هیچ تداخلی با رویش دندانهای دائمی ندارد هم در دوره شیری وهم در دوره دائمی قابل استفاده است.( تكمه اكريلي در تماس با روگا )

*اگر در فک پایین فضا دوطرفه قبل از روش انسیزورهای دائمی از دست رفته باشد راه حل استفاده از بندولوپ دوطرفه است.

‏Trans Palatal arch:TPA
تمیزتر و راحت تر ولی احتمال حركت کردن دندان های پایه و از دست رفتن فضا وجود دارد.

دیستال شو:

در زمانی که دندان E قبل از رویش دندان 6 از دست برود از فضا نگهداری به نام distal shoe. استفاده میشود در این حالت بند روی دندان D قرارمیگیرد و پس از قالبگیری به لابراتوار ارسال میگردد.
لابراتوار در محل رویش دندان 6 یک صفحه فلزی قرار میدهد که مسیر رویش را تعیین میکند یک نوع پیش ساخته نیز دارد که دو بخش در دهان قرار گرفته و سپس با کریمپ بخش میانی در موقعیت صحیح تثبیت میگردد.
بهترین روش برای این فضا نگهدار این است که قبل از خارج کردن دندان E غیر قابل نگهداری قالبگیری انجام شده و به لابراتوار ارسال میشه جلسه بعد همزمان با خارج کردن دندان E فضا نگهدار در محل دندان کشیده شده قرار میگیرد.
برای تایید قرارگیری صحیح قبل از سیمان کردن پلاک از رادیوگرافی استفاده می‌شود 

دیستال شو مانند بند لوپ فقط برای حفظ فضا در از دست دادن تک دندان استفاده میشود و بند روی D قرار میگیرد.
موارد منع استفاده این دستگاه در بیماران دارای مشکلات پزشکی مخاطره آمیز و بیماران نیازمند به پروفیلاکسی اندوکاردیت است.

پلاک متحرک:

در مواردی که بیش از یک دندان در یک سمت فک از دست رفته باشد قابل استفاده است 
پلاک متحرک تنها فضا نگهداری است که میتواند فانکشن اکلوزالی را هم تامین کند. 
عیب فضا نگهدار متحرک مشکل گیر و مقبولیت آن برای کودک است .
در مواردی که فضا در حدی از دست رفته باشد حفظ فضا توجیهی نداشته باشد باید از دستگاهها ی باز پس گیری فضا استفاده کرد.

انواع فضا نگهدار ها:

مشاهده مطالب آموزشی بیشتر

عضویت در کانال تلگرام دنت آنلاین