برای کنترل و پیشگیری بیماریها، دندانپزشکان باید پروتکل خاصی را برای درمان بیماران در زمان شیوع ویروس کرونا دنبال کنند و دستورالعمل و گایدلاینهایی باید در حوزه کلینیکال، تجهیزات محافظ شخصی، کنترل عفونت و تشخیص افراد مشکوک به ویروس کرونا برای پرسنل درمانی تهیه شده تا خطر ابتلا به این بیماری را در مراکز درمانی کاهش دهیم. مهمترین نکته این است که در مورد شیوع فعلی با کارکنان صحبت شود و روشن شود که سلامت بیمار اولویت اول میباشد و رعایت اقدامات امنیتی میتواند به حفظ سلامتی همه افراد کمک کند و در مرحله بعد باید از دستورالعملهای احتیاطی استاندارد پیروی شود:

بهداشت دستها
برای معاینه کلی و اقدامات غیر جراحی از آب و صابون ساده یا صابون ضد میکروب برای شستن دستهای خود استفاده کنید. همچنین میتوانید دستان خود را با الکل ضدعفونی کنید. برای اقدامات جراحی، دستهای خود را به خوبی بشویید و سپس دستکشهای جراحی را بپوشید .به طور کلی دستان خود را زمانی بشویید که:

• دستان شما مشخصا کثیف باشد
• قبل و بعد از درمان هر بیمار
• بعد از تماس با هر گونه وسیله یا تجهیزاتی که ممکن است با بزاق یا خون در ارتباط بوده باشد.
• قبل از پوشیدن دستکش جدید

استفاده از وسایل بهداشتی (دستکش، ماسک، محافظ چشم(
استفاده از این وسایل از تماس مستقیم پوست با بزاق و خون جلوگیری میکند. (دستکش، ماسک، محافظ چشم، شیلد صورت و لباسهای محافظ مانند گانهای یک بار مصرف)

• در مواردی که امکان مواجه با خون، مایعات بدن، موکوز و یا پوست غیرسالم وجود دارد، باید از دستکش استفاده کرد.
• در مواردی که امکان مواجه با خون و مایعات بدن وجود دارد از لباسهای محافظ استفاده کنید.
• از محافظهای بینی، چشم و دهان هنگامی که امکان پاشیده شدن خون یا دیگر مایعات بدن وجود داشته باشد.

گان:

• به محض ورود به اتاق بیمار لباس ایزوله مناسب بپوشید و در صورت آلودگی آن را عوض کنید.
• قبل از ترک محل آن را در یک محفظه اختصاصی برای ضایعات یا ملحفه بیندازید.
• لباسهای دور ریختنی را دور ریخته و لباسهای پارچهای را بشویید.

حفاظت تنفسی:

• قبل از ورود به اتاق بیمار باید از ماسک استفاده کنید. ماسک NN9595 انتخاب خوبی است.
• ماسکهای یکبار مصرف بعد از اتمام کار با بیمار و قبل از خروج از اتاق باید دور انداخته شوند.
• به خاطر داشته باشید که پس از دور انداختن ماسک، دستان خود را بشویید.
• اگر از ماسکهای قابل استفاده مجدد استفاده میکنید، باید براساس دستورالعملهای فرآوری مجدد سازنده پاکسازی و ضدعفونی گردد تا بتوان دوباره از آن استفاده کرد.
• استفاده از ماسک باید طبق استانداردهای حفاظت تنفسی اداره ایمنی و بهداشت حرفه ای لحاظ شود.
• کارکنان باید برای طرز استفاده صحیح از ماسک، برداشتن و دور انداختن آنها و موارد منع مصرف پزشکی آنها آموزش ببینند.

حفاظت از چشم:

• به محض ورود به اتاق بیمار از محافظ چشم استفاده کنید و قبل از ترک اتاق آن را بردارید.
• اگر یکبار مصرف بود آن را دور بیندازید و اگر قابل استفاده مجدد بود، به درستی آن را ضدعفونی کرده و مجددا استفاده نمایید.

احتیاط در تولید آئروسل:

• از انجام پروسه هایی که باعث ایجاد سرفه در بیماران میشود، خودداری کنید.
• تعداد پرسنل را در زمان انجام پروسه دندانپزشکی حتی الامکان محدود کنید.
• اتاق مخصوص این پروسهها را پاک و ضدعفونی کنید.

استفاده از تجهیزات محافظت شخصی
تجهیزات محافظت شخصی باید قبل از ورود به اتاق بیمار پوشیده شوند و ترتیب پوشیدن آنها به صورت زیر باشد:

1. پیش بند پلاستیکی یکبار مصرف
2. ماسک جراحی مقاوم در برابر مایعات. این ماسک باید کاملا اندازه صورت باشد و جلوی دهان و بینی را کامل بپوشاند. وقتی ماسک را پوشیدید، به قسمت جلوی آن دست نزنید.
3. دستکش غیراستریل یکبار مصرف نیتریل، لاتکس یا نئوپرن. نیازی به پوشیدن دو دستکش نیست.

درآوردن تجهیزات محافظت شخصی
به خاطر داشته باشید که درآوردن این تجهیزات مهمتر از پوشیدن آنهاست. در آوردن این تجهیزات باید به گونهای باشد که کمترین پتانسیل آلودگی مقابل را ایجاد کند. دستکش، پیش بند و ماسک باید قبل از ترک اتاق بیمار درآورده شوند.

دستکش:

• قسمت خارجی دستکش را با دست مخالف که دستکش دارد، بگیرید و درآورید ..
• دستکش کنده شده را در دستی که دستکش دارد نگه دارید . .
• انگشتان دستی که دستکش ندارد را به زیر دستی که دستکش دارد سر بدهید و دستکش را درآورید ..
• دستکش را به عنوان ضایعه بهداشتی دور بیندازید.

پیش بند:

• گره پیش بند را باز کنید یا بند آن را ببرید . .
• پیش بند را از گردن و شانه ها در بیاورید و فقط قسمت داخلی پیش بند را لمس کنید.
• پیش بند را پشت و رو کنید، تا کنید یا رول کنید و به عنوان ضایعه بهداشتی دفع کنید.

ماسک جراحی مقاوم در برابر مایعات:

• گره های ماسک را باز کنید یا بند آن را ببرید. فقط به بندها دست بزنید و ماسک را دور بیندازید.
• پس از کندن این تجهیزات، به سرعت بهداشت دستتان را انجام بدهید.

بهداشت و سلامت دستگاه تنفسی و سرفه

• بیمارانی که با مشکلات دستگاه تنفسی وارد مطب میشوند را وادار کنید که هنگام عطسه یا سرفه دهان یا بینی خود را بپوشانند. از دستمال استفاده کنند و آن را دور بیندازند. بعد از اینکه با ترشحات دستگاه تنفسی در تماس بودند، دستهای خود را بشویند. دستمال و سطل برای وسایل بهداشتی در اختیارشان قرار دهید. شرایط شستن دست را برایشان فراهم کنید. به افرادی که در هنگام ورود عطسه یا سرفه میکنند، ماسک بدهید.
• آنها را در جایی بنشانید که بیشترین فاصله را با دیگر افراد داشته باشند.

تزریقات ایمن

• قبل از استفاده از وسایل تزریق حتما آنها را با الکل ضدعفونی کنید.
• از یک سرنگ برای بیش از یک بیمار استفاده نکنید.

وسایل و دستگاه های استریل

• وسایلی که قابل استفاده دوباره هستند را به خوبی تمیز و ضدعفونی کنید.
• تمیز و ضدعفونی کردن این وسایل را طبق دستورالعمل شرکت سازنده آن انجام بدهید.
• از وسایل بهداشتی هنگام تمیز و ضدعفونی کردن این وسایل استفاده کنید.

سطوح تمیز و ضدعفونی شده

• روی سطوحی که تمیز کردن همیشگی آنها کار سختی است، مانند دکمه های صندلی دندانپزشکی و تجهیزات کامپیوتری، چیزی بپوشانید و بعد از هر بیمار آن را تعویض کنید. سطوحی که تماس بالینی با بیمار داشتند را بعد از هر نفر ضدعفونی کنید.
• مواد ضدعفونی کنندهای را انتخاب کنید که به محیط زیست صدمه نزنند.
• از دستورالعملهای شرکت سازنده مواد شوینده برای استفاده از آنها، پیروی کنید.
• در آخر به بیماران خود نشان دهید که انجام این دستورالعملها جزئی از روال کار درمانی است و متناسب با دستورالعملهای مرکز کنترل و پیشگیری بیماریها میباشد.

 منابع:
گزیده نکات بالینی در مراکز درمانی دندانپزشکی
natuer.com
thelancent.com
who.int
ncbi.nlm.nih.gov
jamanetwork.com
medrxiv.org
ada.org
cda.org
dentistrytoday.com