سایش دندانی پدیده ای است که به از دست رفتن نسج سخت دندان توسط عواملی به غیر از پوسیدگی اطلاق می گردد. پروسه ای است فیزیولوژیک که با گذشت سن به تدریج صورت می پذیرد و از نظر  ماکروسکوپیک غیرقابل برگشت است. 

بطور طبیعی از دست رفتن نسج دندان بصورت عمودی سالی ۰.۰۲ تا ۰.۰۵  میلی متر بوده و سایش وقتی بیش از حد در نظر گرفته می شود که مشکلات زیبایی و یا فانکشنال برای بیمار ایجاد کند (به عبارتی متناسب با سن بیمار نباشد و یا باعث ناراحتی بیمار گردد). اگر میزان سایش در حدی باشد که منجر به عوارض راجعه (مثل پریدگی و شکستگی های مکرر دندان و یا حساسیت آنها) شود و یا مشکلاتی برای درمان های ترمیمی ایجاد کند در آن صورت به عنوان پاتولوژیک شناخته می شود.

سایش به چهار دسته تقسیم می شود : 
- attrition 
- erosion 
- abrasion 
- abfraction

attrition 
 به علت لغزش و مالش سطوح دندان های یک قوس به قوس دیگر ایجاد می شود.

erosion 
همانطور که گفته شد نتیجه اثرات شیمیایی روی سطح دندان هاست. محتمل عامل نوشیدنی های گازدار هستند که PH آنها نزدیک به آب باطری است!

abrasion 
در اثر ساییدن دندان ها به هم با واسطه ماده ای ساینده بین سطوح اکلوزال رخ می دهد. این کار می تواند منجر به سایش سطح اکلوزال حتی در اکلوژن ایده آل شود بطور مثال در کسانی که زیاد تخمه می شکنند (بین دندان های قدامی بالا و پایین یک شکاف v مانند تشکیل می شود) 

abfraction 
 از دست رفتن نسج دندان در اثر حرکات eccentric است که منجر به فشارهای تراکمی و کششی در طوق و سرویکال دندان ها می شود. این فشارها بلورهای HAP را شل کرده و ضایعات وج مانند یا لبه تیز در CEJ بر جای می گذارد

جلوگیری از سایش 
اولین گام درکنترل سایش جلوگیری از پیشرفت پروسه تخریب دندان است و یکی از مهمترین این مراحل در معرض اسید قرار گرفتن دندان هاست. 

فلوراید

با کاهش خواص اروزیو ، نوشیدنی های اسیدی بویژه در مصرف موضعی دندان ها را در مقابل این نوع سایش محافظت می کند

تغییر عادات

بسیاری از بیماران از تغییر عادت های غذایی مثل نوشیدن نوشیدنی های اسیدی بکمک نی پهن و یا لزوم اجتناب از غرغره کردن و در دهان نگهداشتن نوشیدنی های اسیدی کربناته آگاه نیستند، در این خصوص لازم است به بیماران تذکرات لازم ارایه شود

Medical consult 
معرفی بیمار به پزشک برای کنترل ناراحتی های گوارشی و یا شرایط روحی و روانی در کنترل سایش موثر است. 

Occlusal therapy
از آنجا که یکی از عوامل سایش و تخریب دندان ها می تواند تداخل دندان های بالا در مسیر حرکت دندان های فک پایین باشد ، اصلاح اکلوژن و یا ترمیم و روکش هایی که مزاحم این مسیر حرکت هستند با کاهش hyperfunction به کنترل سایش می انجامد. 
 

دکتر رضا دولو متخصص دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی

عضویت در کانال تلگرام دنت آنلاین