دنتین فقط تشکیل دهنده بخش عمده دندان نیست. یک تیم تحقیقاتی بین المللی در حال بررسی روش هایی هستند که توسط آنها مشکلات مینرالیزاسیون دنتین ارزیابی شده و از آن طریق به حقایق باستانی ارزشمندی در خصوص خلقت انسان های اولیه و مهاجرت آنها از غارها به جوامع بزرگتر دست یافته اند. اما در پس این تحقیقات، مسائل ارزشمند تری نیز بررسی شده اند که در سلامت انسان های امروزی نقش بسزایی بازی می کنند. یکی از مهمترین این موارد کمبود ویتامینD  است.
دکتر مگان بیرکلی که فوق تخصص آنتروپولوژی داشته و در دانشگاه مک مستر کانادا رئیس این تیم تحقیقاتی است می گوید: " بسیار هیجان انگیز است که در حال حاضر منبعی بدست آورده ایم که به مسائلی همچون اهمیت کمبود ویتامین D در جوامع امروزی جوابی قطعی می دهد."
این محققین دریافته اند که دنتین همیشه یک رکورد دائمی از دوره های کمبود ویتامین D بدن، مانند بیماری راشی تیسم، در خود ثبت می کند. در دوره های مختلف کمبود ویتامین D، دنتین دچار اختلال مینرالیزاسیون می شود که باند های میکروسکوپیک خاصی را مانند حلقه های رشدی درخت در دنتین بر جای می گذارد که به آن عاج اینترگلوبولار (IGD) می گویند.
عاج اینترگلوبولار فضاهای حباب مانند و لایه لایه ای هستند که ناشی از نقص مینرالیزاسیون در اثر کمبود ویتامین D می باشند. هر چه این لایه ها واضح تر باشند یعنی کمبود ویتامین D شدیدتر بوده است. محل قرارگیری لایه ها در دنتین نیز نشاندهنده سنی است که کمبود ویتامین D در آن زمان رخ داده است.
عاج های اینترگلوبولار به 4 گرید تقسیم می شوند: گرید صفر یعنی عدم وجود IGD و گرید 3 یعنی 75% دنتین از عاج اینترگلوبولار تشکیل شده است.
بر اساس این تحقیقات افراد مبتلا به راشی تیسم حداقل دچار گرید 2 هستند. این گرید بندی با میزان پیگمانتاسیون های پوستی که برای متابولیزه کردن مقدار بیشتر نور خورشید بوجود می آیند نیز مرتبط است.
دکتر بیرکلی می گوید:" در 36 عضو اصلی بدن رسپتورهای ویتامین D وجود دارند. حفظ سطح ویتامین D  بدن اثر انکار ناپذیری بر عملکرد صحیح سیتم ایمنی بدن داشته و از سوی دیگر برای سلامت استخوان های بدن ضروری است. کمبود این ویتامین به شکنندگی استخوان ها منجر می شود. به نظر می رسد کمبود ویتامین D بر سلامت دندان ها نیز اثر منفی دارد و همچنین کمبود این ویتامین با بروز بعضی از سرطان ها مرتبط است."
امروزه بیش از یک میلیارد نفر با کمبود ویتامین D دست به گریبان هستند و اندازه گیری عاج اینترگلوبولار یک روش قطعی برای تشخیص مدت زمان و میزان کمبود ویتامین D بدن آنهاست. بهترین منبع برای این اندازه گیری دندان های شیری، دندان های عقل یا سایر دندان هایی هستند که به دلایل مختلف کشیده می شوند. در آینده نزدیک شاهد کاربرد بالینی این روش خواهیم بود.

نوشته دکتر ریچارد گاول، 18 می 2017، مجله Dentistry Today