مروری بر عملکرد دو نهاد غیردولتی پزشکی کارآمد در دنیا

سازمان نظام پزشکی به عنوان یک ارگان و اجتماع غیردولتی که دارای قوانین مصوب قوه مقننه در هر کشور است، مرجع پزشکان و به طور کلی فارغ‌التحصیلان گروه پزشکی فعال در بخش خصوصی برای حل مشکلاتشان به شمار می‌رود، اما در کشور ما این سازمان، گاه منفعل و ناتوان از حل مشکلات مربوط به این قشر خوانده می‌شود و این ادعا، بعضاً به متوقع بودن پزشکان و بعضاً هم به کم‌کاری اعضای ساختار اجرایی آن نسبت داده می‌شود، اما آیا انفعال سازمان نظام پزشکی در کشور ما یک توهم است؟ برای پاسخ به این سؤال، بر آن شدیم که به معرفی و بررسی اجمالی فعالیت‌های دو سازمان پزشکی غیر دولتی کارآمد در دنیا، یعنی سازمان نظام پزشکی جهانی (WMA) و انجمن پزشکان ایالات‌متحده آمریکا (AMA) بپردازیم تا ببینیم در مقایسه با آنان بر روی کدام پله قرار داریم. برای آگاهی از پاسخ این سؤال، با ما همراه باشید.

تاریخچه و ساختار سازمان نظام پزشکی جهانی
سازمان نظام پزشکی جهانی یا WMA، پیش از اینکه به طور رسمی ثبت شود، محلی برای گرد هم‌آیی پزشکان کشورهای متحد در جنگ جهانی دوم بود که هر از چند گاهی، طی نشستی با یکدیگر، درباره موضوعاتی مانند مشکلات موجود در خدمات و تحصیل پزشکی و مقایسه آن‌ها با زمان صلح در کشور خود به بحث می‌نشستند.

آن زمان، پزشکان دارای یک انجمن بین‌المللی بودند که به زبان فرانسه، ”Association Professionnelle Internationale des Médecins” یا انجمن بین‌المللی حرفه‌ای پزشکان نام‌گذاری شده بود و به اختصار، APIM خوانده می‌شد. تعداد اعضاء این انجمن که سال ۱۹۲۶ پایه‌گذاری شده بود، هرگز به بیش از عدد بیست و سه نرسید و پس از شروع جنگ جهانی دوم، فعالیت‌های پزشکی نابسامان و علی‌السویه‌ای ارائه می‌داد. بنابراین، اعضای WMA بر آن شدند تا یک انجمن پزشکی بین‌المللی فعال را با APIM جایگزین کنند و نخستین گام برای تحقق یافتن این خواسته، سال ۱۹۴۵ با برگزاری یک کنفرانس غیررسمی در لندن با حضور تعداد زیادی از پزشکان از کشورهای مختلف برداشته شد.
در همین راستا، کنفرانس دیگری هم سال ۱۹۴۶ در لندن برگزار شد که سی و یک کشور به آن دعوت شدند و در نهایت، بیست و نه کشور، نمایندگان خود را به آن فرستادند. در این کنفرانس، مقدمات نخستین مجمع عمومی  WMAفراهم شد و تصمیم بر آن شد که انجمن جدید، انجمن جهانی پزشکی نام ‌گیرد و فعالیت‌ها و عضوگیری وسیع‌تری از انجمن پیشین یا (APIM) داشته باشد. البته اعضای APIM هم در این کنفرانس حضور یافتند و توافق کردند که انجمن خود را به نفع WMA منحل کنند و بودجه آن را به انجمن جدید واگذار کنند. انجمن پزشکان آمریکا هم نوامبر سال ۱۹۴۶ به عضویت WMA درآمد و پس از آن، بیست و هفت انجمن ملی، از کشورهای مختلف به اعضاء آن اضافه شدند. انگلیسی، فرانسه و اسپانیایی به عنوان زبان‌های اصلی WMA انتخاب شدند و بنا شد تنها انجمن‌های ملی و از هر کشور، تنها یک انجمن در آن عضو شوند و جلسه سالیانه WMA، هر سال در یک کشور برگزار شود. در نهایت در جولای ۱۹۶۴، WMA به عنوان یک سازمان غیردولتی و علمی و تحصیلی، تحت قوانین ایالت نیویورک در آمریکا به ثبت رسید.

فعالیت‌های سازمان نظام پزشکی جهانی
سازمان نظام پزشکی جهانی، از زمان آغاز به کار خود، به عنوان زبان گویای پزشکان، درصدد بوده است که با سازمان ملل و سایر سازمان‌های کلیدی بین‌المللی ارتباط و همکاری داشته باشد. این سازمان، سال ۱۹۷۴، بر آن شد تا دفتر خود را به ژنو، در جوار سازمان بهداشت جهانی منتقل کند. زیرا از آنجا که رسالت WMA ارتقای بهداشت و همچنین بهبود وضعیت پزشکان و بیماران است، سازمان بهداشت جهانی، رابط کلیدی آن به شمار می‌رود و این ارتباط، به این معنا است که سازمان نظام پزشکی جهانی، پیرو قوانین سازمان جهانی بهداشت است و متقابلاً، سازمان جهانی بهداشت هم قوانین خود با مصالح و درخواست‌های سازمان نظام پزشکی جهانی منطبق می‌کند. گفتنی است که این تعامل بسیار فراگیر است و تقریباً تمام حوزه‌های پزشکی را در برمی‌گیرد و در حال حاضر، این دو سازمان در پی ارتقای نظام سلامت و برنامه‌های بهداشت عمومی مانند نظارت بر تنباکو هستند.

سازمان نظام پزشکی جهانی، همچنین با بسیاری از سازمان‌های بین‌المللی دیگر و برنامه‌های تخصصی که مستقیم با بحث سلامت سر و کار دارند همکاری می‌کند که از جمله آن‌ها می‌توان به برنامه مشترک ملل متحد درزمینهٔ ایدز (UNAIDS)، سازمان کار بین‌المللی (ILO)، سازمان جهانی مهاجرت (IOM)، سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی ملل متحد (UNESCO)، یونیسف‌ (UNESCO)، سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (FAO)، کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان  (UNHCR)، برنامه محیط زیست ملل متحد  (UNEP) و کمیته اقتصادی و اجتماعی ملل متحد  (ECOSOC)اشاره کرد.
همچنین WMA در موضوعات مرتبط با سلامت، با سازمان تجارت جهانی، سازمان جهانی مالکیت فکری، شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد و اتحادیه بین‌المللی مخابرات و کمیته بین‌المللی پزشکی ارتش(ICMM) که کمیته‌ای دولتی است ارتباط کاری دارد.

انجمن پزشکان آمریکا

انجمن پزشکان آمریکا (AMA)، که بزرگ‌ترین اجتماع پزشکان عمومی و متخصص و دانشجویان رشته پزشکی در ایالات‌متحده آمریکا به شمار می‌رود، سال ۱۸۴۷ تأسیس شد و سال ۱۸۹۷ به ثبت رسید. AMA مبنای فعالیت خود را ارتقای علم و هنر پزشکی و بهبود سلامت عمومی گذاشته است و ژورنال (JAMA) را که بالاترین تیراژ را در میان هفته‌نامه‌های پزشکی در دنیا دارد منتشر می‌کند. از دیگر اقدامات آن، تعیین کدهایی برای شناسایی پزشکان عمومی و متخصص بر مبنای استانداردهای ایالات‌متحده آمریکا است.
اعضای انجمن پزشکان آمریکا، سال ۱۸۴۷ به دنبال دعوت دکتر ناتان اسمیت دیویس (Nathan Smith Davis)  که بنیان‌گذار AMA به شمار می‌آید، برای اولین بار در فیلادلفیا گرد هم آمدند که اجتماع آنان، نخستین گرد هم‌آیی ملی پزشکان در آمریکا به شمار می‌آمد که در دنیا هم بی‌سابقه بود. موضوع این جلسه، تعیین استاندارد یونیفرم‌های دانشجویان، رزیدنت‌ها و پزشکان و همچنین نخستین دستورالعمل اخلاق پزشکی دنیا بود که از آن زمان تاکنون، مبنای اخلاق حرفه‌ای پزشکان به شمار می‌رود.
AMA یکی از بیشترین بودجه‌های لابی سیاسی را در بین سازمان‌های ایالات‌متحده آمریکا دارد و موقعیت سیاسی آن در طول تاریخ فعالیتش همیشه بحث‌برانگیز بوده است. این انجمن، همواره حضور فعالی در موضوعات صنفی پزشکی از جمله مدی‌کر و سازمان حفظ سلامت (HMOs ) و همچنین موضوع تغییرات آب و هوایی داشته است. AMA از سال ۱۹۹۸ تا سال ۲۰۱۱ دویست و شصت و چهار میلیون دلار به دومین سازمان در لابی لیست خود، یعنی اتاق بازرگانی آمریکا پرداخت کرده است.

ساختار انجمن پزشکان آمریکا
AMA از گروه‌های داخلی مختلفی تشکیل شده‌ است که دو بار در سال راجع به مسائل قانونی سازمان با یکدیگر به بحث می‌نشینند. در این انجمن، بخش‌های مختلفی وجود دارند که ساختار آن را تشکیل می‌دهند و از جمله آن‌ها می‌توان به بخش‌های دانشجویان پزشکی، رزیدنت‌ها و متخصصین، مدرسین رشته پزشکی، روسای دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی، پزشکان بازنشسته و پیشکسوت، واحد بین‌الملل فارغ‌التحصیلان، بانوان پزشک، تنوع پزشک و سلامت اقلیت، هیات امنا، هیات مؤسس و شورای AMA اشاره کرد. نشست سازمان‌های عضو AMA، در سال دو بار در مجلس مقننه مقدماتی ویرجینیا و مریلند (House of Delegates) برگزار می‌شود و نمایندگانی از انجمن‌های پزشکی هر ایالت و سازمان‌های ارائه دهنده خدمات درمانی دولتی در آن حضور می‌یابند.

فعالیت‌های شاخص انجمن پزشکان آمریکا
انجمن پزشکان آمریکا، در دهه ۱۹۳۰، اعضای خود را از کار کردن در سازمان‌های حفظ سلامت ابتدایی که با هزینه ثابت سالیانه، خدمات درمانی به بیماران ارائه می‌دادند و در دوران بحران اقتصادی پدید آمدند منع کرد. پس از آن، در دهه ۱۹۵۰ و اوایل دهه ۱۹۶۰، به شدت با مدی کر که رئیس‌جمهور رونالد ریگان از آن حمایت می‌کرد مبارزه کرد و پس از یک تلاش ناموفق، از زمانی که مدی کر به تصویب رسید، موضع خود را به سمت کاهش بودجه مدی کر یا شیفت دادن افزایش هزینه‌ها به سود ذی‌نفعان با افزایش کیفیت و دسترسی به درمان و حمایت جدی از بیماران مصرف کننده دارو تغییر داد، اما برای همیشه به عنوان مخالف طرح پرداخت صرف هزینه‌های درمانی از سوی دولت باقی ماند. AMA همچنین مخالف سرسخت افزایش تعرفه‌های پزشکی و این ایده است که افزایش تعرفه‌ها، سبب ارائه بهتر خدمات پزشکی می‌شود. یکی از اولویت‌های مهم این انجمن، لابی کردن برای تغییر کدهای مالیاتی دولت فدرال است. هدف AMA از این کار، استفاده کردن از اعتبار مالیاتی قابل استرداد است. برای مثال، کم‌درآمدترین افراد، از بیشترین اعتبار مالیاتی بهره‌مند می‌شوند و در نتیجه، میلیون‌ها آمریکایی که در حال حاضر از بیمه برخوردار نیستند، می‌توانند تحت پوشش بیمه قرار گیرند.

منبع: .wma.net

https://en.wikipedia.org/wiki/American_Medical_Association