سال 2017 با غوغای بازگشت مجدد چاپگر های سه بعدی (3D Printer) به دندانپزشکی آغاز شده است. البته این چاپگر ها قبلاً هم به این رشته معرفی شده بودند و توقعات زیادی هم از آنها داشتیم اما نتایج واقعی ضعیفی از خود نشان داده و کاربرد بسیار محدودی نیز داشتند، بعلاوه هزینه های آنها هم بسیار گران بود. همین مسأله باعث شده تا دندانپزشکان هنوز هم با دیده شک و تردید به این موضوع نگاه کنند. اما این بار ماجرا فرق دارد و به نظر می رسد در سال 2017 نسل جدید این چاپگر ها جای خود را به سرعت در دندانپزشکی باز کنند.
دندانپزشکی رشته ای است که در آن بعلت آناتومی و نیاز منحصر بفرد هر بیمار ، لازم است رستوریشن های اختصاصی مختلف با دقت و عملکرد بالا برای هر بیمار ساخته شوند مانند کراون، بریج، ریتینر، اسپلینت، سرجیکال گاید، دست دندان و ... که در واقع این لیست انتهایی ندارد.
حال اگر بتوان با کمک چاپگر های سه بعدی حجم زیادی از رستوریشن های متنوع، دقیق و مقرون بصرفه ساخت که پاسخگوی نیاز دندانپزشکی باشد، استفاده از این تکنولوژی منطقی خواهد شد.
سرجیکال گاید ها و الاینر های شفاف اولین نسل از درمان های دندانپزشکی بودند که در دهه ی 1990 با کمک این تکنولوژی ساخته شدند.
آنچه تکنولوژی چاپ سه بعدی را از یک ابزار گران با کاربرد محدود و مواد گران به آنچه امروز است بدل کرده، پیشرفت های تکنولوژیکالی است که در سال های اخیر ایجاد شده اند. چاپگر های جدید هم ارزان تر هستند هم دقیق تر و با کارآ یی بهتر. حتی چاپگر های رومیزی هم در حال ورود به این بازار هستند تا بتوانند بدون نیاز به آموزش های پیچیده، رستوریشن های دقیق بسازند. پس کم کم داریم به آن سمتی می رویم که این چاپگر ها را در هر لابراتوار یا مطبی با هر مساحتی ببینیم.
دو مسأله به پیشرفت و بهبود امکان استفاده از چاپگر های سه بعدی کمک شایانی کرده اند: اسکنر های داخل دهانی و رومیزی از یک سو و نرم افزار های طراحی کامپیوتری طرح درمان (CAD) از سوی دیگر که دیگر از انحصار چند کمپانی محدود خارج شده اند و شرکت های مختلفی در سراسر دنیا در حال طراحی و ساخت آنها هستند. بهمین علت است که فکر می کنیم استفاده از انواع اسکنر ها تا 5 سال آینده 40 تا 50 درصد افزایش نشان دهد. حتی کمپانی های مختلف در حال ارائه خدماتی همچون طراحی برنامه کاری دیجیتال برای لابراتوار ها و مطب ها و سایر مراکز مرتبط هستند.
حالا که دندانپزشکی با این سرعت در حال دیجیتال شدن است، موفقیت چاپگر های سه بعدی به این بستگی خواهد داشت که چقدر مقرون بصرفه، با کیفیت و دارای کاربری آسان باشند زیرا در نهایت در دندانپزشکی این مهم نیست که رستوریشن با دست ساخته شده یا با میلینگ ماشین یا چاپگر سه بعدی ! آنچه مهم است کیفیت بالای آن، آسانی مراحل ساخت و هزینه تمام شده آن است. اگر سازندگان چاپگر های سه بعدی بتوانند از عهده این مسائل برآیند، آینده ی روشنی خواهند داشت وگرنه همین الان میلینگ ماشین های لیزری دارند بخوبی کار می کنند.
باید منتظر بود و دید سال هیجان انگیز 2017 در این زمینه چه رقم خواهد زد !
نوشته مهندس گیدیون بالوچ از دانشگاه مک گیل، 21 مارچ 2017
