حمیدرضا پاکشیر
عضو هیات امنای دانشگاه علوم پزشکی شیراز
به یاد می‌آورم سال ۶۵، زمانی که دولت تصمیم گرفت تعداد دانشجویان افزایش پیدا کنند و برای مثال تعداد دانشجویان دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، به‌یک‌باره از ۴۰ نفر به حدود ۹۰ نفر افزایش یافت، ما با مشکلاتی مواجه شدیم، چرا که با کادر هیات علمی پیشین، نمی‌توانستیم پاسخگوی این تعداد دانشجو باشیم. بنابراین می‌توانم بگویم زمانی که زیرساخت‌ها به خوبی آماده نشده باشند، توسعه کمی باعث کاهش کیفیت می‌شود. البته اگرچه در حال حاضر افزایش دانشکده‌ها، باعث کاهش کیفیت آموزش، مهارت و یادگیری دانشجویان شده است، اما با تلاش همان تعداد کم کادر هیات علمی در تعدادی از دانشکده‌ها، تفاوت فاحشی در کیفیت آموزش به وجود نیامده است.
از طرف دیگر ما باید نیازهای کشور را هم در نظر بگیریم. البته در حال حاضر نمی‌توان گفت تعداد دندان‌پزشکان کشور ما کم است، اما متأسفانه توزیع آنان نابسامان است. چرا که اکثر آنان در مراکز استان‌ها مشغول هستند و در بسیاری از مناطق کشور، کسی نیست که به سلامت دهان و دندان مردم محروم بپردازد. تا جایی که شاید در نقاطی از کشور به ازای هر ۱۰۰۰ نفر یا ۵۰۰ نفر، ۱ دندانپزشک داشته باشیم، اما منطقه‌ای به ازای هر ۳۰ هزار نفر هم ۱ دندانپزشک نداشته باشد، چرا که اگر دندانپزشکی به منطقه‌ای برود که امکانات آن با سبک زندگی او هم‌خوانی نداشته باشد، دچار سرخوردگی خواهد شد. باید بگویم اگر فرمول و مکانیسمی برای بهبود توزیع نیروی متخصص دندانپزشک پیدا نشود، با فشارهایی که از طرف نمایندگان مجلس برای تأسیس دانشکده در حوزه انتخابیه خودشان وجود دارد، این وضعیت بدتر هم می‌شود.
من معتقدم پذیرش دانشجویان شهریه پرداز و تأسیس پردیس‌های خودگردان، کار مثبتی بوده است، چرا که سبب می‌شود دانشجویانی که برای تحصیل دندانپزشکی به خارج از کشور مهاجرت می‌کنند و در فرهنگ دیگری تحت آموزش‌های بی‌کیفیت و نامناسب قرار می‌گیرند، فرصت پیدا کنند در داخل کشور خودمان تحصیل کنند و جای خوشوقتی است که بگویم این روزها شاهد هستیم تعدادی از فارغ‌التحصیلان شهریه پرداز دانشگاه‌های دولتی، با رتبه‌های خوب در رشته‌های تخصصی پذیرفته شده‌اند. بنابراین نباید مانع رشد چنین استعدادهایی بشویم. البته به اعتقاد من نباید با این تعداد دانشکده که در کشور داریم، اجازه تأسیس دانشکده جدیدی صادر شود. چرا که وجود حداقل ۱ یا ۲ دانشکده در هر استان برای کشور ما کافی است و ضروری است از این به بعد، بر روی کیفیت دانشکده‌ها کار کنیم.
افزایش دانشکده‌ها و فارغ‌التحصیلان، به هیچ وجه سبب ارتقاء سطح سلامت دهان و دندان نمی‌شود، بلکه برنامه‌ریزی‌های مناسب بهداشت دهان و دندان است که پوسیدگی دندان را کاهش می‌‌دهد. براساس آمارها، استان فارس در بعضی از شاخص‌های بهداشتی دهان و دندان، رتبه برتر را در کشور دارد، اما این امر دلیل بر این نیست که فارغ‌التحصیلان این استان توانسته‌اند این شاخص را پایین بیاورند، بلکه دلیل بر مدیریت نسبتاً صحیح و مناسب مسئولین بهداشتی استان است که توانسته‌اند با امکانات موجود، خدمات مناسب را به مردم ارائه بدهند که از جمله آن‌ها، می‌توان به ارائه مناسب خدمات پیشگیرانه، اعزام دندان‌پزشکان به نقاط دوردست با پرداخت حقوق‌های مناسب و ارائه آموزش‌های لازم برای حفظ سلامت دهان و دندان به خانواده‌ها و دانش‌آموزان اشاره کرد.
منبع: دندانه
