با تحقیقات و آزمایشات مکرر دانشمندان بر روی چوب درخت اراک و اثبات خواص درمانی آن برای دندان ها اکنون این محصول در بسته بندی های زیبا در اروپا و آمریکا در اختیار مردم قرار گرفته است

درخت مسواک در حقیقت درختچه ای است به ارتفاع متوسط 3 متری که شاخه های زیادی دارد و این شاخه‌ها به سمت زمین خمیده هستند و دارای پوستی نسبتاً شفاف، به رنگ سبز کمرنگ تا تقریباً سفید می‌باشند.

مناطق مهم رویش گیاه در جهان جنوب آسیا، ایران، مصر، هندوستان و حبشه می‌باشد و مهم‌ترین نواحی رویش آن در ایران لار، بندرعباس، میناب، مکران و چاه بهار است.

چوب درخت اراک حاوی تانن، ترکیبات گوگردی، ترکیبات ایزوتیوسیاناید، سنجرین، کلر، کلراید، سیلیکا، تری میتل آمین، فلورین، فلوراید، سیلیس، سیلیسیم، بی‌کربنات سدیم می‌باشد که این مواد دندان‌ها را سفید و ضد عفونی و پاکیزه می‌کنند، از پوسیدگی دندان و به وجود آمدن پلاک و خون‌ریزی لثه جلوگیری کرده و باعث تقویت لثه و استحکام دندان می‌شوند.

چوب درخت اراک دارای مواد خوشبو کنندهٔ روغنی است که دهان را خوشبو می‌کند.

کلراید قابل توجه موجود در چوب مسواک به عنوان یک دتر جنت قوی عمل نموده و از ایجاد جرم روی دندان‌ها جلوگیری می‌کند؛ به همین دلیل افرادی که به طور طولانی از چوب مسواک استفاده می‌کنند اصولاً دندان‌های سفیدی دارند.

اسید انیسیک موجود در چوب درخت اراک به دفع خلط از سینه کمک می‌کند، اسید اسکوربیک و مادهٔ سیتوسیترول موجود در چوب این درخت باعث تقویت شریان‌های خونی غذارسان به لثه، می‌شوند. وجود ماده‌ای به نام انثرالیتون در چوب درخت اراک در تقویت اشتهای غذا خوردن و تنظیم حرکت روده‌ها مفید است.

در یک تحقیق که در مورد اثر ضد میکروبی و ضدعفونی کننده‌ی چوب مسواک در مقایسه یا خمیردندان‌های خوب دنیا انجام شد؛ در تعدادی از افراد قدرت ضدمیکروبی و ضدعفونی کننده‌ی بزاق پس از استفاده از خمیر دندان در زمان‌های مختلف اندازه گیری شد. در تحقیق جداگانه ای گروه دیگری که از چوب مسواک استفاده کرده بودند، مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج آزمایش‌ها نشان داد که خاصیت ضدمیکروبی چوب مسواک از لحظه‌ی ورود به دهان شروع می‌شود و به مدت طولانی دوام دارد؛ در حالی که دوام خمیر دندان‌ها بسیار کوتاه بوده و قابل مقایسه با چوب مسواک نیست.

تحقیق جالب دیگری که انجام شده؛ به این نحو که در یک گروه چوب مسواک به مدت چند دقیقه در دهان قرار گرفت و در گروهی دیگر از لاستیک‌های بی اثر استفاده گردید. پس از حدود 5 دقیقه بزاق دهان هر دو گروه جمع آوری شد و با روش HPLC به طور دقیق مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که ترکیبات بزاق دو گروه کاملاً متفاوت است؛ به این معنا که در بزاق دهان افرادی که چوب مسواک داشتند تعدادی از مواد، املاح و یون‌های بسیار با ارزش که می‌توانند با چندین مکانیسم آثار بسیار جالب و مثبتی در جهت جلوگیری از بیماری دهان و دندان بر جای گذارند، و جود داشت. این تحقیق نشان داد که مواد موجود در چوب مسواک به راحتی و در زمان بسیار کوتاه در بزاق حل می‌شوند، در حالی که مواد موثر بسیاری از گیاهان نمی‌توانند به این سرعت در بزاق دهان حل شوند. حتی یک آزمایش ساده می‌تواند این مسئله را تایید کند. در صورتی که پوست چوب مسواک را برداریم و آن را در یک استکان آب قرار دهیم، می‌بینیم در مدت کوتاهی موادی از ساقه در آب حل شده و آب کاملاً کدر می‌شود. اگر به ته استکان نگاه کنیم املاح حل شده از چوب مسواک را مشاهده می‌کنیم. تجزیه‌ی این مواد، ترکیبات ارزشمندی را که در بزاق حل می‌شوند، نشان می‌دهد.

در بعضی کشورها قطعات حدوداً 10 سانتی متری با قطر حدود یک سانتی متر از ساقه های گیاه به صورت بسته های 50 تا 100 عددی به وفور به فروش می‌رسد که هر قطعه از آن به مدت یک روز در آب قرار گرفته و سپس پوست همان قسمت جدا می‌شود. به این ترتیب فیبرهای طولی این ساقه به شکل مسواک در می‌آید که آن را به آرامی بر روی دندان‌ها می‌کشند. با این عمل ضمن مسواک شدن دندان‌ها مواد مختلف این چوب در بزاق حل شده و آثار مختلف آن در دهان، لثه و دندان‌ها اعمال می‌شود. هم چنین از فیبرهای نازک ساقه جهت خلال کردن دندان استفاده می‌گردد.

لازم به ذکر است که برای افرادی که از کودکی به این کار عادت نکرده اند ، این کار ممکن است صدماتی به دهان وارد کند

قبل از استفاده از چوب مسواک طبیعی باید دهان کاملا از ذرات غذا شسته و تمیز شود اما بعد از مسواک زدن با این چوب، نباید دهان مجددا شسته شود و بهتر است تا نیم ساعت بعد نیز غذایی خورده نشود تا ماده «تانن» موجود در ذرات چوب در دهان باقی مانده و بتواند کاملا اثربخش شود.

بعد از مسواک زدن باید چوب مسواک شسته و تا نوبت بعدی در محل خشکی قرار داده شود. 

مصرف چوب زمان خاصی ندارد و نیاز به برش آن نیست و در صورت کثیف شدن یا از دست دادن حالت مناسب ریشه ها می توان آن را برش زد.

نگهداری آن در آب لازم نیست فقط وقتی خشک وبهم چسبیده می توانید با خیس کردن آن را برای استفاده بهتر آماده کنید.

منبع: پزشک دندان