صحبتی با داوطلبین آزمون رزیدنتی در ارتباط با آینده تخصص‌های دندانپزشکی و رشته رادیولوژی فک و صورت
دکتر سید آرمان محققی
متخصص رایولوژی فک و صورت
دوستان زیادی به دنبال سردرگمی‌های تحصیلی در ارتباط با ورود یا عدم ورود به حیطه‌های تخصصی دندانپزشکی از اینجانب درخواست راهنمایی کردند که بر خود لازم می‌دانم از آنچه در آن سوی حیطه کاری دندانپزشکی عمومی و در فضای تخصصی در گذر است با این دوستانی سخنی بگویم.
به طور کلی در مورد رشته‌های تخصصی آنچه حایز اهمیت است امکان فعالیت شغلی خصوصی در حیطه رشته تحصیلی است. زیرا در حیطه تخصصی دندانپزشکی هیات علمی بودن بر خلاف سیستم پزشکی به هیچ وجه شما را از لحاظ مالی تامین نخواهد کرد؛ زیرا در سیستم دندانپزشکی در عمل کارانه‌ای وجود ندارد و با بودجه وزارت بهداشت و پرداختی بیماران چرخ دانشکده‌ها به سختی خواهد چرخید چه رسد به مازادی برای پرداخت به هیات علمی.
در سیستم پزشکی درآمدهای هیات علمی اغلب متخصصین را از الزام به کار خصوصی بی‌نیاز می‌کند. بماند که با افزایش تعداد متقاضیان نیازمند به همین حقوق اندک هیات علمی پس از پایان دوران توفیق اجباری طرح تخصصی اگر بخواهید به فعالیت در دانشگاه ادامه دهید باید در فراخوان شرکت کرده و از سد‌های متعدد و‌گاه نامشخصی (!) بگذرید.
این موضوع را باید در نظر گرفت که هر ساله در هر رشته تخصصی بین ۳۰ تا ۴۰ نفر وارد بازار کار می‌شوند. پس بزرگ‌ترین مشکل عرضه بیش از تقاضا است.
کسانی که در این روند افزایش دخیل هستند بر این باورند که باید متخصصین به وفور در همه جا حضور داشته باشند که در عمل اثبات شده باور بسیار غطی است زیرا تعرفه کارهای تخصصی در شهرهای کوچک و روستا‌ها و مناطق محروم شهری قابل پرداخت نیست و حضور متخصص بی‌فایده خواهد بود.
تنها راه برون رفت از این بحران ارائه خدمات تخصصی در مناطق مذکور توسط کلینیک‌های ویژه با تعرفه دولتی است و نه ایجاد مانع برای کار متخصصین با عدم صدور مجوز در شهرهای بزرگ و مناطق زنده شهری.
تفکر مسولین این است که با افزایش تعداد متخصصین برای امرار معاش مجبور می‌شوند در محل‌ها و با تعرفه‌هایی که برایشان قابل قبول نیست ارایه خدمت کنند اما این سیکل معیوب فقط باعث کاهش کیفیت خدمات درمانی شده و ضربه‌ای مضاعف به شاخص‌های بهداشتی و درمانی خواهد زد. برای نمونه از سال ۸۷ که بنده فارغ التحصیل شده‌ام تعداد متخصصین در شهر اهواز بیش از ۴ برابر شده است. بنابر این شرایط کاری دشوار شده و داوطلبین باید بدانند که توقعات مالی آن‌ها مانند گذشته برآورده نخواهد شد و برای بیمار داشتن باید در میدان نبردی بجنگند که پیروزی نخواهد داشت و قربانی آن بیمار و کیفیت درمان است.
در مورد رشته تخصصی خودم یعنی رادیولوژی دهان فک و صورت مشکل بسیار بسیار بیش از این‌ها است:
در حال حاضر در هر رشته تخصصی پس از پایان دوران مقدس طرح تخصصی می‌توان اقدام به تاسیس مطب نمود و فقط کافی است که از امتیاز نظام پزشکی کافی برخوردار باشید اما برای تاسیس مرکز رادیولوژی فک و صورت به دلیل اینکه در گروه موسسات درمانی قرار می‌گیرد و نه مطب، باید هفت خان دیگری را طی کنید. به این صورت که پس از کسب پروانه شهر مورد نظر و مراجعه به معاونت درمان با سدی به نام سطح‌بندی رو به رو می‌شوید.
سطح بندی بر اساس تبصره ۳ ماده ۳۲ برنامه پنجم توسعه شامل خدمات و تجهیزات سرمایه‌ای می‌شود که رادیولوژی فک و صورت را نیز شامل می‌شود و در برنامه ششم توسعه نیز این قانون جاری می‌باشد. سطح بندی به صورت کلی و منطقه‌ای تعداد مراکز هر شهر را محدود می‌کند بنابراین یا اصلا در شهر مورد نظر نمی‌توانید اقدام به تاسیس مرکز کنید و یا در مناطق زنده و مملو از دندانپزشک این امکان را نخواهید داشت.
پس رادیولوژیست فک و صورت باید چکار کند؟
در انتظار باز شدن ظرفیت در شهر یا منطقه مورد نظر بماند تا مو‌هایش سغید شود زیرا هر چند سال چند ظرفیت محدود اضافه می‌شود و از صف انتظار طولانی عده‌ای اندک به جلو خواهند رفت و یا در منطقه‌ای مرده مرکزی را تاسیس کند و به امید بازگشت سرمایه و ورود چند دندانپزشک به این منطقه انتظار بکشد و با مافیای درونی و بیرونی دست و پنجه نرم کند. نکته جالب‌تر اینکه در همین زمان هر روز در تمام شهر‌ها و مناطق ممنوعه برای رادیولوژیست فک و صورت تابلو مراکز رادیولوژی پزشکی بالا می‌رود که با افتخار پانورامیک‌هایشان را حراج کرده‌اند.
تفاوت دیگر این رشته با دیگر رشته‌ها در امکان انجام کار درصدی در مراکز درمانی است که در رشته رادیولوژی امکان پذیر نیست و صد البته که مسئول فنی مرکز شخص دیگری شدن نه آینده با ثباتی به شما می‌دهد به دلیل قرار داد مدت دار و نه درآمد کافی نصیبتان می‌کند.
این مجموعه عواملی است که آینده این رشته را تاریک خوانده‌ام
حساب کنید تا ۵ سال دیگر که بخواهید تازه وارد صف انتظار شوید در کجای صف قرار دارید.
از دید اینجانب با این رویه یعنی افزایش پذیرش بدون سنجش نیاز و تولید انبوه متخصصین نتیجه‌ای به جز عقب رفت کیفیت خدمات درمانی و کاهش سطح کیفی زندگی متخصصین حاصل نخواهد شد و پس از ۵-۶ سال زحمت و پایان طرح تخصصی و عقب افتادن از مادیات و معنویات زندگی کاسه چه کنم نصیبتان خواهد شد.
همکاران عزیزم! اگر به دلیل علاقه‌مندی به پیشرفت علمی و آکادمیک و یا عنوان تخصصی قصد جدی برای ورود به دوره تخصصی دارید در انتخاب رشته تحصیلی بسیار با دقت و آینده نگرانه عمل کنید که خدای ناکرده دچار مشکل و سرخوردگی نشوید و بدانید فضای علمی و مادی حاکم بر رشته‌های تخصصی بسیار با گذشته متفاوت است و خواسته‌ها باید واقع بینانه تعدیل گردد.
برای تمامی همکاران عزیزم آرزوی پیروزی و شادکامی دارم.
منبع: دندانه
